Studimi i QKRMT-së, traumat e grave të dhunuara gjatë luftës janë bartur te fëmijët
Traumat e grave të dhunuara gjatë luftës në Kosovë janë bartur edhe te fëmijët e tyre, sipas një studimi të Qendrës Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT), që u publikua javën e kaluar.
Feride Rushiti, drejtoreshë e QKRMT-së, ka thënë se një studim i tillë është unik në botë. Ajo ka thënë se e kanë provuar shkencëtarisht ndikimin që kanë pasur traumat e të mbijetuarave të dhunës seksuale në luftë te fëmijët e tyre.
“Trauma në luftë e prek edhe familjen, jo vetëm individin. Këtë problem kemi nisur ta trajtojmë më thellë kur ankoheshin të mbijetuarat në seancat psikologjike që mbanim. Ne studiuam se si bartet trauma ndër-brezore. Është bërë vetëm me gra të mbijetuara, ka përbazë materie biologjike dhe është unik në botë. Fëmijët e lindur nga të mbijetuarat e dhunës seksuale përjetojnë trauma sikur nënat”, ka thënë Rushiti në “60 Minuta” të KTV-së, duke shtuar se ky është studimi i parë epi-gjenetik që po bëhet në Kosovë.
Rushi ka thënë se pjesë e studimit ishin rreth 70 gra dhe fëmijë. Ajo i ka cilësuar të dhënat si shifra shqetësuese, pasi ka theksuar se numri është më i madh kur manifestohet numri i të gjithë të mbijetuarave të dhunës seksuale.
“Fëmijët me kalimin e kohës shfaqin simptoma të çrregullimit të shëndetit mendor, emocional, sjellje sociale, mësim-nxënie. Edhe pse këta fëmijë nuk janë atakuar nga dhunuesit, mund t’i kenë simptomat e njëjta sikur nëna që ka përjetuar”, ka thënë ajo.
Rushiti ka thënë se studimi, përveç që e ka vënë në pah bartjen e traumave, ka vënë në pah edhe identifikimin e hershëm dhe intervenimin.
Ka thënë se duhet bërë më shumë në nivel institucional që ky cikël i traumave të ndërpritet te rinia.
