Vështrime
Një urim ndryshe për Ditën e Flamurit
Çfarë na bën patriotë nuk është shuma e parullave që brohorasim dhe flamujve që valëvisim, por bindjet e përbashkëta për të mirën e përbashkët. Kjo arrihet me patriotizëm të bazuar në Kushtetutë, jo me patriotizëm deklarativ. Dhe me reflektim mbi atdhedashurinë e pasuruar me vlera kosmopolitane.
Premium
Çfarë na bën patriotë nuk është shuma e parullave që brohorasim dhe flamujve që valëvisim, por bindjet e përbashkëta për të mirën e përbashkët. Kjo arrihet me patriotizëm të bazuar në Kushtetutë, jo me patriotizëm deklarativ. Dhe me reflektim mbi atdhedashurinë e pasuruar me vlera kosmopolitane.
Një popull së pari duhet ta sqarojë se për çka dhe për cilat gjëra është krenar. Kjo është baza e definicionit të patriotizmit. Folklori e dekoron patriotizmin, më shumë s’arrin dot. Është lehtë të jesh krenar me të kaluarën. Por më e rëndësishme është të jesh krenar me mënyrën se si sillesh dhe çfarë qasje ke si popull e shoqëri ndaj të kaluarës. Çfarë na bën patriotë nuk është shuma e parullave që brohorasim dhe flamujve që valëvisim, por bindjet e përbashkëta për të mirën e përbashkët. Kjo arrihet me patriotizëm të bazuar në Kushtetutë, jo me patriotizëm deklarativ.
Të gjithë viganët e historisë shqiptare kanë qenë edhe kozmopolitanë, qytetarë globalë. Fan Noli në kohën e tij ishte mbase i vetmi kryeministër në Europë që kishte përkthyer Shakespearin. Hasan Prishtina kreu gjimnazin frëng në Selanik (qytet i dominuar nga elitat intelektuale dhe tregtare hebraike), studioi drejtësi në Stamboll, në Selanik kishte edhe një shtëpi. Eqrem Bej Vlora kreu gjimnazin në Vjenë (Theresianumin e famshëm), pastaj u bë jurist në Stamboll, ishte diplomat osman në Shën Petërburg, hapi hekurudhën mes Mekës dhe Medinës dhe mbajti një lidhje më shumë se miqësore me aristokraten gjermane Marie Amelie von Godin. Eqrem Bej Vlora më 1911 botoi në Sarajevë në gjermanisht studimin etnografik «Aus Berat und vom Tomorr» (Nga Berati e mbi Tomorrin), më 1968 publikoi në München (Mynih) kujtimet e tij (Lebenserinnerungen). E fliste dhe e shkruante gjuhën e Goethes dhe Schillerit me elegancë aristokrate.
Ali Këlcyra, veprimtar politik, deputet, jurist i Romës, socialdemokrat me ide përparimtare ishte ndër të parët atdhetarë, i cili propozoi që deputetëve t’u hiqet titulli «bej», kundërshtoi mbulesën e grave myslimane dhe në mbledhjen e Këshillit Kombëtar më 24 shtator 1923 kërkoi që grave shqiptare t’u njihet e drejta e votës. (Sa për krahasim: gratë në Zvicër fituan të drejtën e votës më 1971). Kombi shqiptar nuk ka shumë personalitete të tilla, por as nuk është komb pa personalitete të tilla – në krahasim me shumë kombe të tjera.
Princi letrar gjerman Johann Wolfgang von Goethe ka qenë i pamëshirshëm kur ka thënë se patriotizmi e prish historinë. Në rastin shqiptar tani (dhe më shumë se kurrë) patriotizëm duhet të jetë ideali për barazi, zhvillim e përparim. Thënë ndryshe: etja për përsosmëri. Shqiptarët janë larg nga ky cak, por janë një komb që shekullin e 20-të nuk e ka kaluar duke mbledhur dredhëza në mal. Janë komb që është përpjekur t’i shpëtojë shfarosjes. Brenda një shekulli janë dy shtete të themeluara dhe të qeverisura nga shqiptarët. Një shtet i bashkëqeverisur nga shqiptarët (Maqedonia e Veriut). Një shtet anëtar i NATO-s (Shqipëria).
Nga synimet e mëdha popullin shqiptar e ndan vetëm një gjë: frika nga dështimi! Frika do të mposhtet atë ditë kur njerëzit ta kuptojnë se virtyti më i lartë është përpjekja për jetë të dinjitetshme. Qysh ka thënë Leonardo Da Vinci: «Chi poco pensa molto erra». Kush mendon pak, gabon shumë. Të mendojmë më shumë për të mirën e përbashkët, atëherë edhe valëvitja e flamurit ka kuptim. E mendimi fillon atë ditë kur në zgjedhje votën nuk ia dhuroni vjedhësve. Ka bërë vaki më shumë se njëherë kjo. Fatkeqësisht.
© KOHA. Të gjitha të drejtat janë të rezervuara.
Më shumë nga autori
Të tjera
