Prishtinë, 13 shkurt – Përfundon në mars afati prej gjashtë muajsh për gjetjen e një zgjidhjeje afatgjate lidhur me çështjen e targave midis Kosovës dhe Serbisë, për të cilën pritet që gjatë këtij muaji të mbahet takimi i pestë me radhë ndërmjet dy palëve.
Ani se nga pushteti janë shprehur optimistë rreth arritjes së një marrëveshjeje finale, shoqëria civile ka shprehur skepticizëm lidhur me çështjen e targave të veturave.
Violeta Haxholli nga Instituti Demokratik i Kosovës ka thënë se shpeshherë në dialogun me Serbinë nuk janë respektuar afatet e parapara. E për më tepër, ajo ka theksuar se ujdinë për targat mund ta pamundësojnë edhe zgjedhjet e ardhshme në Serbi, të caktuara për muajin prill.
“Nuk është se në dialog ndonjëherë janë respektuar afatet, gjithmonë ka pasur shkelje të afateve në dialog, kryesisht nga ana e Serbisë... Meqenëse Serbia është në një proces zgjedhor dhe presidenti Vuçiq është pjesë e subjekteve politike që atje garojnë dhe mund të përdorë këtë për poenë politikë dhe kalkulime elektorale. Çdo gjë që ndodh brenda kësaj periudhe, derisa atje të përfundojnë zgjedhjet, nuk është shumë reale. Më shumë është diçka që bëhet për qëllime politike”, ka thënë Haxholli, në një deklaratë për Kosovapress.
Ndërkaq, nga Qeveria e Kosovës kanë thënë se në takimet e kaluara janë diskutuar propozimet dhe argumentet për modele të ndryshme të zgjidhjes, e cila do të jetë e pranueshme për të dyja palët.
“Deri më tani, grupet punuese janë takuar katër herë. Gjatë këtyre takimeve janë diskutuar propozime dhe janë dhënë argumentime për modele të ndryshme të zgjidhjes, e cila do të jetë e pranueshme për të dyja palët. Javëve dhe muajve në vijim presim që të mbahen edhe takime të tjera drejt një zgjidhjeje përfundimtare, sipas standardeve dhe modeleve evropiane”, ka thënë zëdhënësi i Qeverisë, Përparim Kryeziu.
Zëdhënësi i Bashkimit Evropian, Peter Stano, ka bërë të ditur se grupi punues po takohet rregullisht për të paraqitur gjetjet brenda afatit të përcaktuar.
“Mbledhja e katërt e Grupit punues për targa u zhvillua më 28 janar 2022. Diskutimi konkret, i thelluar për gjetjen e një zgjidhjeje të përhershme për çështjen e targave, krijoi më shumë qartësi në lidhje me opsionet e mundshme dhe rezultatet e mundshme për të promovuar dhe garantuar një liri efektive dhe të qetë të lëvizjes për qytetarët në rajon. Grupi punues mblidhet rregullisht për të paraqitur gjetjet konkrete brenda 6 muajve nga takimi i parë më 21 tetor 2021. Grupi i punës do të mblidhet sërish këtë muaj”, ka thënë Stano.
Më 20 shtator të vitit të kaluar, Qeveria e Kosovës ka vendosur reciprocitet në targa ndaj Serbisë. Ky vendim krijoi tensione në veri të vendit. Por, më 30 shtator është arritur marrëveshja mes të dyja palëve me ndërmjetësimin e Brukselit, duke vendosur që automjeteve të të dyja palëve t’u vendoseshin letërngjitës që i mbulonin simbolet shtetërore.
Dy javët e fundit, në Kosovë për vizitë kanë qëndruar të dërguarit e Bashkimit Evropian, të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, si dhe të Britanisë së Madhe.
Në këto takime temë qendrore ka qenë dialogu midis Kosovës dhe Serbisë. Kjo është konsideruar si presion për vazhdimin e bisedimeve dhe aranzhimin e një takimi të nivelit të lartë, para zgjedhjeve të prillit në Serbi. Por, një angazhim i shtuar kohëve të fundit i BE-së dhe SHBA-së, dhe së fundi edhe i Britanisë së Madhe, konsiderohet se është duke u bërë me qëllim që të aranzhohet sa më parë një takim midis kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, dhe presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq.
Augustin Palokaj, korrespondent i KOHËS në Bruksel, një ditë më parë ka renditur arsyet e presionit të emisarëve për mbajtjen e një takimi të nivelit të lartë, mes dy liderëve shtetërorë të Kosovës dhe Serbisë. Në mesin e tyre, Palokaj ka përmendur zgjedhjet në Serbi dhe përfundimin e afatit për gjetjen e një zgjidhjeje për targat.
Sipas tij, në takimin që pritet të zhvillohet para muajit prill, Kosova do të përballet me kërkesën që ta ndryshojë qëndrimin lidhur me zgjedhjet e Serbisë, dhe që kësisoj ta lejojë mbajtjen e tyre edhe në territorin e Kosovës.
Përveç emisarit të BE-së e atij të SHBA-së, mbështetje për dialogun Kosovë-Serbi ka ofruar edhe Britania e Madhe. Emërimi i Stuart Peach, si i dërguar i posaçëm për Ballkanin Perëndimor, është mirëpritur nga Bashkimi Evropian.
Zëdhënësi për Politikë të Jashtme dhe Siguri i BE-së, Peter Stano, në një përgjigje për KOHËN ka thënë se është duke u punuar “shumë ngushtë” me të gjithë partnerët ndërkombëtarë dhe në veçanti me SHBA-në.
“Ne sigurisht që mirëpresim mbështetjen e të gjithëve për dialogun dhe për udhëheqjen e BE-së në të”, ka theksuar Stano. Në anën tjetër, lidhur me rolin e Britanisë në dialog, nuk kanë pranuar që të flasin nga Ambasada amerikane në Prishtinë, porse kanë rikonfirmuar mbështetjen e tyre për dialogun e lehtësuar nga BE-ja, për të cilin është thënë se duhet të përmbyllet me njohje reciproke.
“Shtetet e Bashkuara mbështesin fuqimisht dialogun e lehtësuar nga BE-ja ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, si një mjet për të arritur një marrëveshje gjithëpërfshirëse për normalizim marrëdhëniesh, për të cilën presidenti Biden ka thënë se duhet të ‘përqendrohet në njohjen reciproke’”, ka deklaruar Eric Bassil, zëdhënës i Ambasadës së SHBA-së në Kosovë.
Bisedime të nivelit të lartë midis kryeministrit Kurti e presidentit të Serbisë nuk janë zhvilluar që nga korriku i vitit të kaluar. Takimi i fundit ishte mbajtur një muaj pas atij të qershorit, në të cilin nuk ishte arritur ndonjë ujdi dhe palët nuk ishin dakorduan për asnjë gjë.
Edhe në korrik, dakordimi midis dy palëve ishte që takimet të vazhdojnë sërish.
Kryeministri Kurti kishte thënë se në tavolinën e bisedimeve është propozuar një marrëveshje për disa çështje, porse ajo ishte refuzuar nga presidenti i Serbisë.
© KOHA. Të gjitha të drejtat janë të rezervuara.
